Nét Đặc Trưng Trong Văn Hoá Xin Lỗi Của Người Nhật

“Xin lỗi” – Một phần không thể thiếu trong văn hoá Nhật

Nếu bạn từng sống, học tập hoặc làm việc tại Nhật Bản, chắc chắn bạn sẽ nghe thấy cụm từ “すみません” (sumimasen) nhiều lần trong ngày.


Không chỉ là một lời “xin lỗi”, mà còn là biểu hiện của sự tôn trọng, khiêm nhường và ý thức trách nhiệm – những giá trị cốt lõi trong văn hoá Nhật Bản. Người Nhật quan niệm rằng, một lời xin lỗi đúng cách có thể hoá giải xung đột, duy trì hòa khí và thể hiện nhân cách trưởng thành.

 

 

Vì sao người Nhật thường xuyên nói “Xin lỗi”?

Trong xã hội Nhật, việc duy trì “wa” (和 – sự hoà hợp) được đặt lên hàng đầu. Thay vì tranh cãi, người Nhật chọn xin lỗi để giữ gìn mối quan hệ và tránh gây khó xử cho người khác. Chẳng hạn như:

  • Khi vô tình va chạm trên tàu điện, họ sẽ lập tức nói “すみません”.

  • Khi nhờ vả hay làm phiền ai đó, họ cũng nói “すみません”.

  • Ngay cả khi… không phải lỗi của họ, lời xin lỗi vẫn được dùng như một cách thể hiện phép lịch sự.

 

Các cấp độ xin lỗi trong tiếng Nhật

Tùy tình huống, mức độ lỗi và mối quan hệ mà người Nhật chọn cách nói khác nhau

Biểu hiện Phiên âm Nghĩa tiếng Việt Mức độ lịch sự
ごめん Gomen Xin lỗi (thân mật) Dùng giữa bạn bè
ごめんなさい Gomennasai Tôi xin lỗi Trang trọng hơn
すみません Sumimasen Xin lỗi / Cảm ơn Phổ biến nhất
申し訳ありません Moushiwake arimasen Thành thật xin lỗi Lịch sự trong công việc
大変申し訳ございません Taihen moushiwake gozaimasen Thành thật xin lỗi sâu sắc Trang trọng, dùng trong doanh nghiệp

 

👉 Điều đặc biệt: Lời xin lỗi của người Nhật không chỉ ở ngôn từ, mà còn thể hiện qua cử chỉ cúi đầu (おじぎ – Ojigi). Độ cúi càng sâu, mức độ xin lỗi càng thành tâm.

 

Ý nghĩa sâu xa của văn hoá xin lỗi Nhật Bản

Không chỉ là “thừa nhận lỗi”, người Nhật xem xin lỗi như một hành động thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm xã hội. Điều này phản ánh tinh thần tôn trọng tập thể hơn cá nhân – một giá trị bền vững trong văn hoá Nhật.

Ở môi trường làm việc, du học hay thực tập sinh, hiểu đúng và sử dụng lời xin lỗi đúng cách giúp bạn dễ dàng hoà nhập, được đánh giá cao về thái độ và tác phong.

 

Gợi ý cho DHS & TTS Việt Nam sinh sống ở Nhật

Khi sống và làm việc tại Nhật, bạn nên:

- Quan sát cách người Nhật giao tiếp – nhất là trong tình huống công việc.

- Sử dụng “すみません” hoặc “申し訳ありません” đúng ngữ cảnh để thể hiện sự tôn trọng.

- Giữ thái độ bình tĩnh, cúi chào nhẹ khi xin lỗi, tránh cười hoặc giải thích dài dòng.

Những điều nhỏ này chính là “văn hoá ứng xử chuyên nghiệp” mà người Nhật đánh giá rất cao.

 

Kết luận

Văn hoá xin lỗi của người Nhật là biểu tượng của sự khiêm tốn, trách nhiệm và lòng biết ơn.
Đó cũng là điều khiến nhiều bạn du học sinh và thực tập sinh Việt Nam cảm thấy ấn tượng và học hỏi được rất nhiều khi đặt chân đến “xứ sở mặt trời mọc”.

🌻 Hoa Hướng Dương – đồng hành cùng bạn trên hành trình du học và làm việc tại Nhật Bản, không chỉ là cơ hội nghề nghiệp mà còn là hành trình khám phá văn hoá và phát triển bản thân.